Co wpływa na naszą chęć do wykonywania codziennych czynności? U podstawy naszego zachowania leżą pragnienia i potrzeby, które kierują naszymi działaniami w dążeniu do postawionych sobie celów. Tym właśnie jest motywacja, opisuje nasze ambicje, wpływa na nasze codzienne wybory i zaangażowanie. Jednak często trudno nam utrzymać zdrową rutynę, zmienić nawyki, odkładamy wszystko na później, a frustracja na nas samych narasta. W tym artykule rozbijemy pojęcie motywacji na części pierwsze, by lepiej zrozumieć ten złożony mechanizm i przyjrzymy się praktycznym wskazówką na wzmocnienie chęci do działania.

Co to jest motywacja?

Zacznijmy od podstaw, motywacja nie bierze się znikąd, to stan pobudzenia do działania aktywowany poprzez szereg procesów zarówno psychicznych (potrzeby, emocje, wartości), jak i fizycznych (poziom hormonów lub zmęczenia, chorób). Motywacja nie zawsze jest świadomym zachowaniem, kiedy kieruje nami potrzeba zaspokojenia podstawowych potrzeb, organizm uruchomi mechanizm, który „zmusi” nas do konkretnej aktywności. Przykładem jest odczuwanie głodu, następuje ono po tym, jak mózg dostaje sygnał od pustego żołądka, a następnie występuje obniżenie poziom glukozy we krwi. Pod wpływem odczuwanego dyskomfortu człowiek musi spożyć posiłek, by przywrócić równowagę w ciele.

Motywacja nie jest jedynie chwilowym impulsem czy stanem emocjonalnym, obejmuje również trwałe mechanizmy wewnętrzne, które nadają kierunek i sens działaniom jednostki. W tym kontekście istotne stają się funkcje motywacyjne wynikające z systemu wartości, który człowiek przyjmuje, oraz z ustalonej hierarchii jego potrzeb. Intensywność dążenia do wyznaczonego celu zależy zarówno od tego, jak atrakcyjny wydaje się ów cel, jak i od indywidualnej oceny szans na jego realizację. To właśnie motywacja dostarcza energii niezbędnej do podjęcia działania, porządkuje odruchowe reakcje w spójny wzorzec zachowania i podtrzymuje zaangażowanie, dopóki warunki sprzyjające nie ulegną zmianie.

Motywatory do działania – rodzaje motywacji

Proces motywacyjny może być inicjowany przez różnorodne bodźce, a jego charakter zależy od źródła impulsu do działania. Motywatory mogą być subtelne lub wyraźne, płynąć z naszego wnętrza albo być wywoływane przez otoczenie. Mogą też przyjmować różne formy od pragnienia samorealizacji po chęć uniknięcia niepowodzenia czy konfrontacji. Zrozumienie typów motywacji pozwala nie tylko lepiej poznać siebie, ale także świadomie wpływać na swoje zaangażowanie, zarówno w codziennych obowiązkach, jak i w długofalowych celach.

Motywacja wewnętrzna

Motywacja wewnętrzna pojawia się wtedy, gdy działanie samo w sobie sprawia przyjemność lub daje poczucie sensu. Osoba zaangażowana z własnej woli, kierująca się ciekawością, pasją czy chęcią rozwoju, nie potrzebuje nagród ani pochwał, ponieważ sama aktywność stanowi dla niej nagrodę. Ten typ motywacji uważany jest za jeden z najtrwalszych i najbardziej efektywnych mechanizmów warunkujących wytrwałość oraz zaangażowanie.

Motywacja zewnętrzna

Z kolei motywacja zewnętrzna pochodzi spoza jednostki, a zachowanie jest napędzane przez zewnętrzne nagrody lub konsekwencje. Oznacza to, że działamy w określony sposób nie dlatego, że sprawia to przyjemność lub satysfakcję, ale dlatego, że spodziewamy się za to jakiegoś zysku albo uniknięcia kary czy krytyki. Często jest to skuteczny sposób na zachęcenie do podjęcia pewnych działań, ale może nie być tak trwały jak motywacja wewnętrzna.

Efekt nadmiernego uzasadnienia i wpływ wzmocnień zewnętrznych

Motywacja zewnętrzna choć skuteczna, może osłabiać motywację wewnętrzną, zwłaszcza gdy pojawia się zbyt intensywnie. W psychologii zjawisko to określa się jako efekt nadmiernego uzasadnienia, polega ono na tym, że zbyt częste nagrody zewnętrzne obniżają naturalne zainteresowanie działaniem. Innymi słowy, gdy za coś, co sprawiało radość, zaczynamy otrzymywać wynagrodzenie, przestajemy to robić z pasji. Wzmocnienia zewnętrzne nie są więc neutralne. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że nagrody i pochwały zawsze skutecznie wzmacniają motywację. O ile mogą skutecznie zachęcać do rozpoczęcia nowej aktywności, to ich nadmiar w przypadku działań, które wcześniej były motywowane wewnętrznie, może prowadzić do spadku autentycznego zainteresowania. Z tego powodu ważne jest, aby stosować nagrody w sposób przemyślany, wzmacniać nimi postęp, wysiłek czy wytrwałość, ale nie uzależniać od nich całej motywacji do działania.

Czym jest motywacja pozytywna i negatywna?

Na podstawie kierunku działania, można wyróżnić również motywację pozytywną, polegającą na dążeniu do osiągnięcia oczekiwanego rezultatu, oraz motywację negatywną, zorientowaną na unikanie niepożądanych konsekwencji. Obie formy mogą być skuteczne, jednak różnią się wpływem na długofalowe zaangażowanie. Pozytywna motywacja częściej wzmacnia samodzielność i satysfakcję, wiąże się z trwałym zaangażowaniem oraz poczuciem sprawczości. Natomiast negatywna bywa źródłem napięcia i reakcji obronnych, może prowadzić do lęku, unikania, wypalenia.

Motywacja zespołowa

Coraz większą uwagę poświęca się również motywacji zespołowej, rozumianej jako mechanizm powstający w interakcji jednostki z grupą. Poczucie wspólnego celu, przynależności, wzajemne zaufanie oraz identyfikacja z zespołem mogą znacząco wzmacniać indywidualne zaangażowanie. Z perspektywy psychologii społecznej i organizacyjnej jest to istotny komponent skutecznego zarządzania ludźmi oraz budowania kultury współpracy. Dobrze zorganizowany zespół potrafi zwiększyć motywację każdej osoby poprzez wsparcie, współpracę i wspólne pielęgnowanie wartości.

W relacjach interpersonalnych pojawia się szerokie spektrum motywacji ukierunkowanych na utrzymywanie więzi społecznych i efektywne funkcjonowanie w sytuacjach wymagających współpracy bądź radzenia sobie z konfliktem interesów. Wśród najczęściej obserwowanych znajdują się: potrzeba afiliacji (nawiązywania i utrzymywania kontaktów), potrzeba aprobaty i konformizmu, motywacja władzy (związana z dążeniem do wpływu na innych), a także motywacja prospołeczna, czyli skłonność do bezinteresownego działania na rzecz innych oraz nastawienie kooperacyjne.

Identyfikacja i klasyfikacja rodzajów motywacji pozwala lepiej zrozumieć zróżnicowane style funkcjonowania psychicznego oraz skuteczniej projektować działania ukierunkowane na rozwój, edukację czy efektywność zawodową.

Czym jest motywacja – przebieg procesu

Warunkiem uruchomienia procesu motywacyjnego jest pojawienie się napięcia motywacyjnego – stanu psychicznego „niespełnienia” lub zakłócenia, towarzyszy mu poczucie, że czegoś nam brakuje lub wymaga zmiany. Powstaje w momencie uświadomienia sobie niezaspokojonej potrzeby lub istnienia luki między obecnym stanem a pożądanym celem. W odpowiedzi pojawia się gotowość do działania oraz zwiększona wrażliwość na bodźce, które mogą ten niedostatek zaspokoić i zredukować napięcie. Im napięcie motywacyjne jest wyższe, tym bodziec jest bardziej atrakcyjny, a tym samym wzrasta siła związanej z nim motywacji. Po zaspokojeniu potrzeby, napięcie maleje, a wraz z nim tendencja do kontynuowania danego zachowania.

Etapy procesu motywacyjnego

Motywacja to siła napędowa naszych działań, myśli i emocji. Rozumienie etapów tego procesu pozwala lepiej zarządzać własną motywacją i zwiększać efektywność działania.

Proces motywacyjny składa się z kilka kluczowych etapów:

1. Pojawienie się potrzeby lub pragnienia: Wszystko zaczyna się od uświadomienia sobie braku, lub chęci posiadania czegoś. Może to być zarówno potrzeba fizjologiczna (np. głód, sen), jak i psychologiczna (np. potrzeba uznania, rozwoju, bezpieczeństwa). To właśnie ta potrzeba generuje wewnętrzne napięcie.
2. Ustanowienie celu: Gdy potrzeba jest już zidentyfikowana, kolejnym krokiem jest określenie konkretnego celu, który pozwoli ją zaspokoić. Cel powinien być jasny, mierzalny i realistyczny. Na przykład, jeśli odczuwasz głód, celem może być przygotowanie posiłku.
3. Aktywacja i ukierunkowanie działania: Po wyznaczeniu celu następuje etap mobilizacji energii i podjęcia konkretnych działań. Proces motywacyjny ukierunkowuje naszą uwagę i wysiłek na czynności, które przybliżają nas do celu, odrzucając te, które są nieistotne.
4. Wykonanie działania (zachowanie celowe): To faza realizacji planu i podjęcia faktycznych kroków prowadzących do zaspokojenia potrzeby lub osiągnięcia celu.
5. Ocena rezultatu: Po wykonaniu działania następuje porównanie osiągniętego wyniku z początkowym celem. Ta ocena jest kluczowa dla dalszego przebiegu motywacji.
6. Redukcja napięcia i zaspokojenie potrzeby (lub frustracja): Jeśli cel został osiągnięty i potrzeba zaspokojona, napięcie motywacyjne zostaje zredukowane, co często wiąże się z uczuciem satysfakcji. W przeciwnym razie, jeśli cel nie został osiągnięty, może pojawić się frustracja, co może prowadzić do ponownego uruchomienia procesu motywacyjnego w celu znalezienia alternatywnych rozwiązań.

Sukces i porażka a zwiększenie motywacji

Zarówno sukces, jak i porażka odgrywają istotną rolę w procesie motywacyjnym. Osiągnięcie celu jest potężnym wzmacniaczem motywacji. Potwierdza nasze umiejętności i kompetencje, zwiększa poczucie własnej skuteczności i zachęca do podejmowania kolejnych wyzwań. Pozytywne doświadczenia budują wiarę w siebie i pozytywną spiralę motywacji.

Choć porażka zazwyczaj postrzegana jest demotywująco, może również stać się cennym źródłem informacji i czynnikiem zwiększającym motywację. Postrzeganie jej jako okazja do nauki, do analizy błędów i do zmiany strategii, może prowadzić do wzrostu determinacji i wytrwałości. Porażka bywa katalizatorem do zrewidowania celów, metod działania, a nawet do poszukiwania nowych źródeł motywacji. Ważne jest jednak, aby nie prowadziła do bezradności, ale do refleksji.

Samoregulacja i samokontrola

W kontekście motywacji samoregulacja i samokontrola to kluczowe mechanizmy pozwalające nam skutecznie dążyć do celów, zwłaszcza tych długoterminowych.

Samoregulacja to zdolność do monitorowania i modyfikowania własnych myśli, emocji i zachowań w celu osiągnięcia zamierzonych celów. Obejmuje ona planowanie, monitorowanie postępów, ocenę rezultatów i elastyczne dostosowywanie strategii. Samoregulacja pozwala nam utrzymać kurs nawet w obliczu trudności i pokus, co jest fundamentalne dla efektywnego przebiegu procesu motywacyjnego.

Natomiast samokontrola to specyficzny aspekt samoregulacji, który odnosi się do zdolności opierania się impulsom, pokusom i natychmiastowym gratyfikacjom na rzecz celów długoterminowych. Samokontrola jest szczególnie ważna, gdy musimy odłożyć przyjemność na później, podjąć się trudnych, ale koniecznych zadań, lub powstrzymać się od niepożądanych zachowań. Silna samokontrola jest często związana z wyższą motywacją wewnętrzną i większą wytrwałością w dążeniu do celu.

Motywacja to dynamiczny i wieloetapowy proces, który nieustannie kształtuje nasze zachowanie. Nie liczą się w nim tylko chęci, ale także umiejętności zarządzania wewnętrznymi zasobami i dostosowywania się do zmieniających się okoliczności, by ostatecznie osiągnąć pożądaną satysfakcję.

Co to jest Piramida Maslowa? Jak znaleźć motywację dzięki hierarchii potrzeb?

Jedną z najbardziej wpływowych teorii psychologicznych wyjaśniających, czym jest motywacja, pozostaje koncepcja Abrahama Maslowa z 1943 roku. Jego piramida potrzeb ukazuje, że motywacja do działania jest ściśle związana z poziomem zaspokojenia określonych kategorii potrzeb od najbardziej podstawowych aż po potrzeby samorealizacji. Zrozumienie tej hierarchii pozwala lepiej rozpoznać źródła własnej demotywacji oraz efektywniej planować działania zmierzające do wzmocnienia wewnętrznej mobilizacji.

Piramida Maslowa składa się z pięciu poziomów potrzeb, od najbardziej podstawowych u podstawy, po najbardziej złożone na szczycie. Zgodnie z teorią, aby człowiek mógł dążyć do zaspokojenia potrzeb wyższego rzędu, muszą być spełnione potrzeby z niższego poziomu. W rzeczywistości ludzie często dążą do zaspokajania potrzeb z różnych stopni jednocześnie, a kolejność może się różnić w zależności od kultury czy indywidualnych priorytetów. Maslow sam przyznał później, że hierarchia nie zawsze jest tak sztywna, jak pierwotnie sądzono.

Poziomy hierarchii potrzeb:

• Potrzeby fizjologiczne
• Potrzeba bezpieczeństwa
• Potrzeba przynależności i miłości
• Potrzeba uznania i szacunku
• Potrzeba samorealizacji

U podstaw piramidy znajdują się potrzeby fizjologiczne: sen, jedzenie, bezpieczeństwo zdrowotne, ich niezaspokojenie niemal całkowicie blokuje wyższe formy motywacji. Trudno oczekiwać zaangażowania w rozwój osobisty, kiedy brakuje sił fizycznych lub poczucia stabilizacji. Dlatego pierwszym krokiem w odpowiedzi na pytanie „jak się zmotywować do działania” powinno być zadbanie o podstawowe zasoby biologiczne i emocjonalne. Sen, regularne posiłki, redukcja stresu to fundamenty, bez których motywacja nie ma na czym się oprzeć.

Na kolejnych poziomach znajdują się potrzeby bezpieczeństwa, przynależności i uznania, stanowią istotne motywatory do działania w środowisku zawodowym i społecznym. Poczucie bycia częścią grupy, stabilne relacje, możliwość bycia docenionym to elementy, które wzmacniają chęć do podejmowania wysiłku i przekraczania własnych ograniczeń. W kontekście zespołowym warto pamiętać, że środowisko wspierające i pełne wzajemnego szacunku może być silniejszym bodźcem niż jakakolwiek nagroda materialna.

Na szczycie piramidy znajdują się potrzeby samorealizacji, czyli chęć rozwoju, tworzenia, poznawania, przekraczania siebie. To właśnie tutaj ujawnia się najczystsza forma motywacji wewnętrznej, w której działanie wynika z głębokiego poczucia sensu i autonomii. Aby ją osiągnąć, konieczne jest świadome budowanie celów zgodnych z osobistymi wartościami. Dobrym sposobem na znalezienie motywacji do działania jest więc regularna autorefleksja pytanie o to, co naprawdę ma znaczenie, co daje satysfakcję, a co jest jedynie zewnętrznym oczekiwaniem.

Hierarchia potrzeb Maslowa nie tylko pokazuje, co to jest motywacja, ale także podpowiada, jak ją znaleźć w momentach spadku energii. Gdy jeden z poziomów pozostaje niezaspokojony, warto na chwilę się zatrzymać i zadać sobie pytanie – który z moich fundamentów potrzeb właśnie się chwieje?

Jak się zmotywować do działania? Sposoby na zwiększenie motywacji

Motywacja do działania nie jest cechą stałą to dynamiczny proces, który można świadomie wzmacniać. Choć każdy człowiek funkcjonuje inaczej i reaguje na odmienne bodźce, istnieje szereg uniwersalnych strategii, które pozwalają skutecznie podnieść poziom wewnętrznego zaangażowania i przezwyciężyć stan zniechęcenia. Jak się zmotywować, gdy brakuje energii, a codzienne obowiązki zaczynają przytłaczać?

Myśl pozytywnie i świadomie kieruj uwagę

To, co mówisz sobie w myślach, kształtuje Twoje działania. Zamiast krytyki, negatywnego nastawienia, pozwól sobie na wsparcie i wyrozumienie dla samego siebie. Kary i dezaprobata nie są skutecznymi motywatorami, tym bardziej nie wpływają dobrze na wewnętrzną mobilizację. Zamiast poruszenia do działania kreujesz niechęć do siebie i czynności, którą chcesz wykonać. Umysł skoncentrowany na sukcesie uruchamia kreatywność i wzmacnia skuteczność. Pozytywne nastawienie nie jest oznaką naiwności, tylko decyzją, która zwiększa Twoje szanse na osiągnięcie sukcesu.

Wyznacz jasny i konkretny cel

Precyzyjne formułowanie celów to nie tylko technika zarządzania czasem to także sposób na ukierunkowanie uwagi i zasobów poznawczych. Mózg, mając konkretny punkt odniesienia, uruchamia mechanizmy sprzyjające realizacji zadania. Aby motywacja miała szansę przełożyć się na efekty, niezbędne jest wyznaczenie celu, który jest jasny, mierzalny i osadzony w czasie. Właśnie dlatego przed rozpoczęciem jakiegokolwiek działania warto zadać sobie pytania: „Do czego zmierzam?”, „Jakie rezultaty chcę osiągnąć?”, „Co ma być efektem mojego wysiłku?”.

Rozbij duże zadania na mniejsze kroki

Motywacja często słabnie, gdy cel wydaje się zbyt odległy lub przytłaczający. W takiej sytuacji pomocna jest strategia tzw. małych zwycięstw. Każdy nawet najbardziej skomplikowany zamiar składa się w końcu z prostych elementów. Podzielenie złożonego zadania na drobne etapy sprawia, że każdy zakończony krok wzmacnia poczucie sprawczości, a to z kolei podnosi motywację do dalszego działania. Im bardziej marzenie jest sprecyzowane, tym łatwiej dostosować do niego działania, a także dostrzegać postępy.

Zaplanuj swoje starania

Istotnym elementem procesu jest również zapisanie celów. Spisany plan staje się bardziej realny i zobowiązujący, a jednocześnie działa jak punkt odniesienia w chwilach zwątpienia.
Wypisz więc dokładnie wszystkie kroki, które doprowadzą Cię do osiągnięcia sukcesu. Dzięki temu świadomie przystąpisz do działania oraz z łatwością możesz monitorować swoje postępy. Dodatkowo zapisanie wszystkich potencjalnych korzyści z realizacji celu, będzie służyło za mapą motywacyjną, pomocną w ciężkich chwilach.

Stosuj technikę „jeśli–to”

To narzędzie samoregulacji pomaga przewidywać trudności i przygotować się na nie wcześniej. Polega na wcześniejszym zaplanowaniu reakcji na możliwe przeszkody. Przykład? „Jeśli poczuję, że chcę zrezygnować z treningu, to przypomnę sobie, jak dobrze się czuję po ćwiczeniach”. Taka struktura myślenia pomaga pokonać pokusy, wzmacnia samokontrolę oraz utrwala nawyk działania mimo chwilowych spadków energii.

Zadbaj o środowisko sprzyjające działaniu

Otoczenie ma ogromny wpływ na naszą gotowość do działania. Porządek w przestrzeni pracy, ograniczenie rozpraszaczy, obecność motywujących bodźców wpływa na skupienie i wzmacnia koncentrację. Czasem wystarczy zmiana miejsca np. na kawiarnie, bibliotekę, by przywrócić chęć do działania.

Ustal rytuały i rutyny

Nawyk to jeden z najsilniejszych motywatorów, działa niezależnie od chwilowego nastroju. Ustalony schemat dnia, konkretne godziny na powtarzalne czynności (np. naukę, aktywność fizyczną, odpoczynek) pomaga zredukować momenty zawahania się i ułatwia podejmowanie decyzji. Im mniej opcji do wyboru tym mniej oporu psychicznego przed rozpoczęciem zadania. Nawyk działa nawet wtedy, gdy chwilowo brakuje motywacji, dlatego konkretny rozkład doby i aktywności zmniejszy dyskomfort wewnętrzny i ochroni przed prokrastynacją.

Znajdź osobisty sens i wartość w działaniu

Działania motywowane wewnętrznie zgodne z wartościami, celami, poczuciem sensu, są trwalsze i silniejsze, niż zewnętrzne bodźce. Zastanów się, dlaczego chcesz coś osiągnąć – jakie wartości za tym stoją? Głębokie osadzenie celu w tym, co naprawdę ważne, wzmacnia zaangażowanie i nadaje sens nawet trudnym zadaniom.

Nagradzaj się za postępy

Systematyczne wzmacnianie motywacji poprzez symboliczne nagrody działa, o ile nagroda nie staje się główną motywacją. Ważne, by była adekwatna do wysiłku i nie wypierała satysfakcji z samego działania. To może być drobna przyjemność, relaks, spotkanie, spacer. Dobrą praktyką jest także docenianie siebie, nawet za drobne sukcesy oraz prowadzenie dziennika postępów, zauważenie co już udało się osiągnąć, napędza motywację wewnętrzną.

Ćwicz cierpliwość i elastyczność

Motywacja nie oznacza ciągłego entuzjazmu to raczej umiejętność kontynuowania działania mimo chwilowych wahań. Zamiast wymagać od siebie perfekcji, warto nauczyć się elastycznego reagowania. Nie każda próba musi być idealna, warto działać w zgodzie ze swoim samopoczuciem i poziomem energii. Wytrwałość i elastyczne podejście pomaga zachować ciągłość i redukuje ryzyko frustracji.

Reguła pięciu minut

Metoda ta jest szczególnie przydatna w momencie, kiedy bardzo nie mamy ochoty wykonać określonego zadania. Polega na tym, by robić określoną czynność tylko przez pięć minut, zależnie od potrzeb można skrócić lub wydłużyć ten czas. Zastosowanie tej metody ułatwia rozpoczęcie zadania, tym bardziej w dni, kiedy ciężko zmusić się do prostych obowiązków. Użycie tej reguły kończy się często wydłużeniem czasu wykonywania czynności i zrobieniem więcej, niż było zakładane na początku.

Otaczaj się wspierającymi ludźmi

Motywacja wzmacnia się w relacjach. Wsparcie bliskich, współpraca w grupie, dzielenie się celami i postępami, wszystko to ułatwia utrzymanie zaangażowania. Nawet okazjonalna rozmowa z kimś, kto rozumie Twoje ambicje, może przywrócić wiarę w sens działania. To nie tylko źródło inspiracji, ale też forma zobowiązania, gdy inni wierzą w Twój sukces, łatwiej uwierzyć w niego samemu.

Pamiętaj o odpoczynku i regeneracji

Motywacja nie rozwija się w warunkach permanentnego przemęczenia. Regularny sen, przerwy w pracy, czas bez ekranów to niezbędne elementy utrzymania motywacji. Organizm potrzebuje regeneracji, by utrzymać zdolność do koncentracji, podejmowania decyzji i działania. Wypoczęty umysł działa efektywniej, a przeciążenie prowadzi do wypalenia i w dłuższej perspektywie uniemożliwia zrealizowanie marzeń.

Motywacja do działania nie przychodzi z zewnątrz, a rozwija się poprzez codzienne decyzje, nawyki i refleksję nad tym, co naprawdę się liczy. Nie chodzi o to, by zawsze mieć chęć, ale by wiedzieć, jak ją przywołać, gdy najbardziej jej potrzeba.

Motywacja do działania – jak utrzymać zaangażowanie

Zrozumienie, czym jest motywacja i jak przebiega jej mechanizm, pozwala lepiej rozpoznawać momenty wewnętrznego zastoju i reagować na nie z większą świadomością. Niezależnie od tego, czy źródłem działania jest potrzeba bezpieczeństwa, uznania, czy samorealizacji kluczem pozostaje umiejętność zarządzania własną energią psychiczną. Każdy etap procesu motywacyjnego daje przestrzeń do działania, refleksji i wzmacniania zaangażowania. W świecie pełnym bodźców, oczekiwań i pośpiechu, odnalezienie trwałego źródła motywacji to istotny element troski o własny dobrostan. Warto więc nie tylko szukać motywatorów, lecz także pielęgnować je świadomie, dzień po dniu.

Zatrzymaj się na chwilę, zadbaj o swoje potrzeby i przypomnij sobie, dlaczego to, co robisz, ma dla Ciebie znaczenie. Motywacja nie musi być spektakularna, wystarczy jeden świadomy krok, zacznij od niego.